Filtrowanie aktualności

data od

data od

data do

data do

wyszukaj

Przygotowania do eksperymentalnego wytopu żelaza metodą starożytną 

Na terenie osady (Centrum Kulturowo-Archeologicznego) trwają przygotowania do eksperymentalnego wytopu żelaza, który stanowi główny punkt Festiwalu Archeologicznego "Ludzie Ognia i Żelaza" organizowanego w ramach 55. Dymarek w Nowej Słupi. 

Epoka żelaza trwa już ponad 3000 lat. Jest to szczególny odcinek w dziejach, bo żaden inny metal nie zrewolucjonizował w tak znaczny sposób naszej cywilizacji jak właśnie żelazo. 

Rozpoczęte w 1955 roku badania archeologiczne starożytnego żużla żelaznego w Górach Świętokrzyskich pozwoliły otworzyć nowy obszerny problem naukowo-badawczy znany dziś pod nazwą "Starożytne Hutnictwo Świętokrzyskie". 

Równolegle do badań archeologicznych odbywały się eksperymentalne wytopy, które stały się kluczowe dla zrozumienia problematyki procesu starożytnego hutnictwa. Badania te były metodą prób i błędów, w trakcie których ustalano szczegóły dotyczące konstrukcji pieców, a także materiałów wsadowych. 

W wyniku badań prowadzonych badań doświadczalnych nad procesem dymarskim zorganizowano wydarzenie, które nazwano "Dymarkami Świętokrzyskimi". Ich zadaniem było upowszechnienie wiedzy o starożytnym górnictwie i hutnictwie regionu świętokrzyskiego. Widowisko organizowane jest corocznie od 1967 roku. 

Kontynuując wieloletnią tradycję i w tym roku odbędzie się eksperymentalny wytop żelaza metodami starożytnymi, który oparty jest w głównej mierze na zapisach Mieczysława Radwana, Kazimierza Bielenina, Stanisława Holewińskiego i Wacława Różańskiego. Wykonawcami wytopu podczas 55. odsłony wydarzenia będą Wojciech Spelak i Dariusz Wójcik. 

W centralnym miejscu osady pojawiły się 4 piece dymarskie. Zostały zbudowane z cegieł lessowych z dodatkiem słomy. Less pozyskano z położonej w pobliżu kopalni w Skałach. Piece powstały na 2 tygodnie przed Festiwalem ze względu na możliwość właściwego osuszenia konstrukcji, dzięki któremu podczas wytopu możliwe jest uzyskanie wyższej temperatury. W dolnej części pieców znajdują się otwory dolotowe powietrza. 

Przy próbie rekonstrukcji wytopu zostanie wykorzystana lokalna ruda pozyskana w miejscu po byłej Kopalni Pirytu "Staszic" w Rudkach. Również w starożytności wykorzystywano tamtejsze złoża bogate w piryt, hematyt i syderyt. Rudę wydobywano wówczas w podziemnej kopalni za pomocą pionowych szybów szczelnie obudowanych drewnem. 

W miarę sprzyjających warunków kamień przedstawiony na zdjęciu będzie służył jako kowadło do przekłuwania wstępnego łupki żelaznej. 

Całość wydarzenia ma szeroką oprawę merytoryczną dotyczącą zagadnienia starożytnej metalurgii. W sobotę 12 sierpnia od 17:20 do 19:00 w sali kinowej Muzeum odbędzie się seminarium "Dysputy Dymarskie - Piece i Piecowiska" z udziałem: 

- prof. dr hab. inż. Mirosława Karbowniczka (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie) 

- dr hab. prof. UJK Szymona Orzechowskiego (Uniwersytet im. Jana Kochanowskiego w Kielcach)

- dr inż. Ireneusza Suligi (Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie)

Zapraszamy 11-13 sierpnia na Festiwal "Ludzie Ognia i Żelaza" w Nowej Słupi! 

 

Najnowsze aktualności